الگوی معناشناختی ارزش‌گذاری؛ رهیافتی نو در تحلیل انتقادی گفتمان‌های مطبوعاتی

تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی است که از دل جریان زبانشناسی انتقادی دهه 1970 میلادی برخاست و توانست در تحلیل گفتمان­های خبری و آشکارسازی روابط ایدئولوژیک حاکم بر آنها بسیار موفق عمل کند. تحلیل انتقادی اخبار و محصولات رسانه‌ای یکی از پربسامدترین و پربازده‌ترین شاخه های تحلیل گفتمان انتقادی بوده است. در پژوهش حاضر رویکرد جدیدی به تحلیل اخبار با عنوان الگوی معناشناختی ارزش‌گذاری ارائه می‌شود که بیش­تر رهیافتی معناشناختی دارد و می‌تواند متون خبری را در سطوح تازه‌ای مبتنی بر ویژگی های معنایی تحلیل نماید. در مقاله حاضر، ضمن معرفی این رویکرد نوین، یک نمونه خبر از روزنامه واشنگتن پست با موضوع پرونده هسته‌ای ایران و مذاکرات ایران با کشورهای غربی نیز در این چارچوب تحلیل می‌گردد تا میزان کفایت این انگاره در عمل نیز به نمایش گذاشته شود. پژوهش حاضر ضمن معرفی ویژگی‌های انگاره ارزش‌گذاری، در پی آن است که مشخص کند کاربرد این انگاره چه ارزش افزوده‌ای را به تحلیل‌های انتقادی اخبار می‌افزاید. یافته‌های تحقیق نشان داد که با توجه به ویژگی‌های معناشناختی، به ویژه در چارچوب معناشناسی ارزش‌گذاری وایت (2006)، می‌توان سطوح تحلیل تازه‌ای به تحلیل‌های انتقادی افزود و با توجه به مواردی  مانند تاثیر عاطفی، بهادهی و داوری به تحلیل نقش معنایی عناصر زبانی در تحلیل گفتمان پرداخت. در شرایطی که تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان رویکردی رایج و متداول در عرصه تحلیل کلام مطرح است، انگاره هایی همچون الگوی معرفی شده در پژوهش حاضر می تواند راهگشای پژوهش های کلامی آتی باشد.